Ένα αίτημα χρόνων των γιατρών, αυτό της χορήγησης αντιβιοτικών μόνο με συνταγή γιατρού, πήρε το δρόμο της υλοποίησης. Η αναστολή της εφαρμογής του νόμου μέχρι νεοτέρας που ακολούθησε, όμως, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων.
Η αναστολή της εφαρμογής του νόμου για την χορήγηση αντιβιοτικών αποκλειστικά με συνταγή γιατρού, δόθηκε άτυπα από το Υπουργείο Υγείας την Πέμπτη κι έγινε γνωστό μέσα από οργισμένη ανακοίνωση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΙΣ).
Ο λόγος που επικαλέστηκε η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας ήταν προβλήματα προσαρμογής των συστημάτων της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ, στις απαιτήσεις της εφαρμογής του νέου νόμου 4675/2020 (Άρθρο 18).
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στο νέο σύστημα υποχρεωτικής συνταγογράφησης των αντιβιοτικών δεν έχουν ενταχθεί ορισμένες ειδικότητες γιατρών, όπως είναι π.χ. οι οδοντίατροι. Παράλληλα δεν έχουν ενημερωθεί έγκαιρα οι υγειονομικοί για τον νέο τρόπο συνταγογράφησης, ο οποίος να σημειωθεί ότι κρίθηκε επιβεβλημένος, καθώς η χώρα μας εμφανίζει υψηλή αντοχή των μικροβίων στα αντιβιοτικά με καταγραφή πολλών θανάτων από πολυανθεκτικά στελέχη στα Νοσοκομεία και στις ΜΕΘ.
ΠΙΣ: “Αδιανόητη η αναστολή της εφαρμογής του νόμου”
Με την Ελλάδα να είναι πρωταθλήτρια μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στην κατάχρηση των αντιβιοτικών, η “έντονη φημολογία” για αναστολή της εφαρμογής του νόμου, χαρακτηρίστηκε από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, ως “αδιανόητη”. Σε σχετικές δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΠΙΣ Αθανάσιος Εξαδάκτυλος τόνισε ότι δεν πρέπει να γίνει και αυτός ο νόμος, ένας ακόμη που έχει μείνει στα χαρτιά.
“Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι παρά την ύπαρξη νόμου εδώ και 47 χρόνια, στην πράξη δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Γι’ αυτό εξάλλου η όποια αναστολή για οποιαδήποτε πραγματικό ή προσχηματικό λόγο και του νέου νόμου που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020, θα είναι απαράδεκτη και σε τελείως λανθασμένη χρονική στιγμή. Για τους παραπάνω λόγους ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος θεωρεί αδιανόητο οι εμπορικοί λόγοι να υπερνικήσουν την επιστημονική αναγκαιότητα και ο νόμος αυτός να έχει την τύχη άλλων νόμων των προηγούμενων κυβερνήσεων που έμειναν στα χαρτιά”.
Ωστόσο, με δεδομένο ότι στο νόμο του Φεβρουαρίου του 2020, προβλέπεται και χειρόγραφη επιλογή όταν η ηλεκτρονική συνταγογράφηση δεν είναι εφικτή, ο ΠΙΣ ζητά από ο Υπουργείο Υγείας να δώσει εντολή να ξεκινήσει η συνταγογράφηση των αντιβιοτικών, έστω και με χειρόγραφες συνταγές.
“Ειδικά εν μέσω πανδημίας COVID-19, είναι επιτακτική η ανάγκη να διαφυλάξουμε τους ασθενείς που δίνουν μάχη με τον κορωνοϊό από τις δυσμενείς συνέπειες της υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών στην κοινότητα”, δηλώνουν σε κοινή ανακοίνωσή τους 13 Ιατρικοί Σύλλογοι της χώρας και συμπληρώνουν ότι “η ιατρική κοινότητα οφείλει να τηρήσει πιστά το νόμο, ειδικά σε ότι αφορά φάρμακα που περιέχουν αντιβιοτικά σε οποιαδήποτε μορφή (χάπια, ενέσεις, αλοιφές ή οφθαλμικά διαλύματα)”.
Άτυπη η παράταση της εφαρμογής του μέτρου από το Υπουργείο Υγείας – Σιγή από τους Φαρμακοποιούς
Το μέτρο της ρητής απαγόρευσης χορήγησης φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή -και κυρίως των αντιβιοτικών- ήταν δέσμευση του υπουργού Υγείας, Βασίλη Κικίλια, κατά τη διάρκεια ομιλίας του τον περασμένο Φεβρουάριο σε συνεδρίαση της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής. Ο Νόμος 4675/2020 που ακολούθησε αμέσως μετά, έδινε ένα περιθώριο 3 μηνών για την εφαρμογή του, λόγω της πανδημίας. Η νέα αναστολή, ωστόσο, που εξαγρίωσε τους γιατρούς δόθηκε άτυπα, καθώς δεν υπήρξε καμία επίσημη ενημέρωση.
Καμία αντίδραση δεν υπήρξε ούτε από την πλευρά των φαρμακοποιών. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες κάποιοι υποστηρίζουν ότι η υποχρεωτική συναγογράφηση αντιβιοτικών είναι δύσκολη, έως αδύνατη στις εφημερίες των φαρμακείων. Επικαλούνται κυρίως τα οδοντιατρικά περιστατικά, (π.χ. οίδημα σε δόντι), τα οποία όπως λένε μπορεί να προκύψουν νυχτερινές ώρες, κατά τις οποίες δεν είναι εύκολο να βρεθεί γιατρός για να συνταγογραφήσει αντιβίωση. Έτσι, ζητούν να υπάρξει προηγούμενη συμφωνία με τον Πανελλήνιο Ιατρικό και Οδοντιατρικό Σύλλογο, ώστε να δοθεί η δυνατότητα ο ασθενής με μια υπεύθυνη δήλωση ότι έχει προφορική εντολή γιατρού για την προμήθεια του αντιβιοτικού.
Ο νόμος, ωστόσο, είναι σαφής και δεν προβλέπει τη δυνατότητα αναδρομικής συνταγογράφησης, όχι μόνο για την αντιβίωση, αλλά και για άλλες μορφές σκευασμάτων σε μορφή κρέμας ή οφθαλμικού διαλύματος, τα οποία περιέχουν αντιβιοτική ουσία. Επίσης, φαρμακευτικά σκευάσματα (με αντιβιοτικό) που δεν αποζημιώνονται από το ταμείο, θα χορηγούνται με χειρόγραφη συνταγή που θα εκτελείται στο φαρμακείο και θα φυλάσσεται για 2 χρόνια.
"Τονίζουμε στους πολίτες ότι αναδρομική εκ των υστέρων συνταγογράφηση αντιβιοτικών ουσιών που έχουν προμηθευθεί από το φαρμακείο δεν είναι εφικτή, καθώς η συνταγογραφική συμπεριφορά του ιατρού είναι ελεγχόμενη, κωδικοποιημένη ανάλογα με τη νόσο και υπόκειται σε δυσθεώρητα πρόστιμα σε περίπτωση παράβασης των κείμενων διατάξεων", αναφέρουν σε σχετική ανακοίνωσή τους οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ (ΕΝΙ ΕΟΠΥΥ).
ΙΣΑ: “Να εφαρμοστεί ο νόμος χωρίς καθυστερήσεις”
Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου της Αθήνας (ΙΣΑ), Γιώργος Πατούλης, συγχαίρει τον υπουργό Υγείας, Βασίλη Κικίλια για την πρωτοβουλία του και εκφράζει την ικανοποίησή του για την πραγματοποίηση του δίκαιου αυτού αιτήματος:
«Ωστόσο ζητούμε την άμεση εφαρμογή του σχετικού νόμου χωρίς καμία καθυστέρηση. Η κατάχρηση αντιβιοτικών και η χορήγηση φαρμάκων, χωρίς ιατρική συνταγή είναι ένα κρίσιμο ζήτημα, για το οποίο ο ΙΣΑ έχει κάνει κατά καιρούς πολλές παρεμβάσεις και μάλιστα προσέφυγε στον εισαγγελέα, για την προστασία της δημόσιας υγείας”.
Σε κοινή ανακοίνωσή τους, ο Ιατρικός και ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, δηλώνουν αποφασισμένοι να συμβάλουν προς την κατεύθυνση του περιορισμού της υπερκατανάλωσης των αντιβιοτικών στη χώρα.
“Γιατροί και Φαρμακοποιοί είμαστε αποφασισμένοι να συμβάλουμε προς την κατεύθυνση του περιορισμού της αλόγιστης χρήσης αντιβιοτικών, και καλούμε τους πολίτες να βοηθήσουν και αυτοί από τη μεριά τους στον περιορισμό της χρήσης των αντιβιοτικών μόνο εκεί που κρίνεται απαραίτητο, για το καλό όλων μας”.