Ο ιός του ανθρώπινου θηλώματος (HPV) φαίνεται να ενοχοποιείται για το 79% των περιπτώσεων εμφάνισης καρκίνου του πρωκτού, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες.
Ο καρκίνος του πρωκτού είναι διαφορετικός και λιγότερο κοινός από τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Είναι σπάνιος, αλλά δυστυχώς ο αριθμός των νέων περιπτώσεων αυξάνεται τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου, το 2017 στις ΗΠΑ σημειώθηκαν περίπου 8.200 νέες περιπτώσεις, εκ των οποίων οι 5.250 σε γυναίκες και οι 2.950 σε άνδρες.
Από τους ασθενείς αυτούς, περίπου 1.100 άτομα αναμένεται να πεθάνουν μέχρι το 2022, κατά αναλογία 650 γυναίκες και 450 άνδρες.
«Ο καρκίνος του πρωκτού μπορεί να εμφανίζεται σπάνια σε σχέση με τους άλλους καρκίνους, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει αυξητική τάση. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στα πρώτα συμπτώματα, αν αυτά επιμείνουν για χρονικό διάστημα πάνω από 15 ημέρες» αναφέρει, με αφορμή τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, ο γενικός χειρουργός πρωκτολόγος, Δημήτρης Μουσιώλης.
Προσθέτει ότι «η έγκαιρη διάγνωση και ταυτοποίηση του καρκίνου του πρωκτού αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην αντιμετώπιση της νόσου και την επιβίωση του ασθενή».
Ο καρκίνος του πρωκτού είναι σπάνιος πριν από την ηλικία των 35 χρόνων και η μέση ηλικία διάγνωσης είναι κοντά στα 60 χρόνια. Οι άνδρες έχουν πιθανότητα 1/500 να διαγνωστούν με πρωκτικό καρκίνο, ενώ ο κίνδυνος εμφάνισης είναι ελαφρώς υψηλότερος στις γυναίκες.
Συμπτώματα πρωκτικού καρκίνου
Τα συνήθη συμπτώματα του πρωκτικού καρκίνου είναι:
• αιμορραγία στο ορθό
• πόνος στην πρωκτική περιοχή
• όγκοι γύρω από τον πρωκτό
• βλεννώδης έκκριση από τον πρωκτό
• πρωκτικός κνησμός
• συνεχόμενη διάρροια ή δυσκοιλιότητα
• ακράτεια κοπράνων ή προβλήματα που ελέγχουν τις κινήσεις του εντέρου, φούσκωμα. Οι γυναίκες μπορεί να αισθάνονται χαμηλότερο πόνο στην πλάτη, καθώς ο όγκος πιέζει στον κόλπο
«Η εμφάνιση κάποιου από τα παραπάνω συμπτώματα ή ο συνδυασμός δύο και περισσότερων θα πρέπει να μας οδηγήσει άμεσα στο γιατρό» εξηγεί ο κ. Μουσιώλης.
Παράγοντες που ενοχοποιούνται
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, πολλοί είναι οι παράγοντες κινδύνου που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση του καρκίνου του πρωκτού. Οι βασικοί είναι:
• Ο ανθρώπινος ιός του θηλώματος (HPV): ορισμένοι τύποι HPV συνδέονται στενά με τον καρκίνο του πρωκτού. Περίπου το 79% των ανθρώπων με πρωκτικό καρκίνο έχουν HPV 16 ή 18 και το 8% έχουν άλλους τύπους HPV.
• Πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι: η δραστηριότητα αυτή αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης HPV, γεγονός που με τη σειρά του αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πρωκτού.
• Πρωκτική σεξουαλική επαφή, χωρίς μέτρα προφύλαξης.
• Οι άνδρες -θετικοί σε HIV- που έχουν σεξουαλική επαφή με άλλους άνδρες αυξάνουν μέχρι και 90 φορές τις πιθανότητες να αναπτύξουν πρωκτικό καρκίνο σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό.
• Άλλοι καρκίνοι: οι γυναίκες με καρκίνο του κόλπου ή του τραχήλου της μήτρας και οι άνδρες με καρκίνο του πέους είναι σε υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου πρωκτού. Αυτό συνδέεται επίσης με μόλυνση από HPV.
• Ηλικία: ο καρκίνος του πρωκτού, όπως και οι περισσότεροι καρκίνοι, είναι πιθανότερο να ανιχνευτεί σε μεγαλύτερη ηλικία.
• Ένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: τα άτομα με HIV ή AIDS και εκείνα που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα έπειτα από μεταμόσχευση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του πρωκτού.
• Το κάπνισμα: οι καπνιστές έχουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου πρωκτού και άλλων καρκίνων από τους μη καπνιστές.
• Καλοήθεις πρωκτικές αλλοιώσεις: η ασθένεια του ευερέθιστου εντέρου (IBD), οι αιμορροΐδες, τα περιεδρικά συρίγγια ή οι κακοήθειες έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο του πρωκτού. Η φλεγμονή που προκύπτει από καλοήθεις πρωκτικές βλάβες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
Αντιμετώπιση και θεραπεία
Ο καρκίνος του πρωκτού διαγιγνώσκεται σύμφωνα με το στάδιό του. Οι επιλογές θεραπείας και οι προοπτικές εξαρτώνται από το στάδιο στο οποίο διαγιγνώσκεται. Η χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία είναι οι κύριες επιλογές.
Η πιθανότητα επιβίωσης από καρκίνο του πρωκτού για άλλα πέντε ή περισσότερα χρόνια μετά τη διάγνωση εξαρτάται από τον τύπο του πρωκτικού καρκίνου. Καθώς η ιατρική εξελίσσεται, οι θεραπείες είναι πιο αποτελεσματικές, ειδικά εάν ο καρκίνος διαγνωσθεί σε πρώιμο στάδιο.