Πολλές υποθέσεις ιατρικής αμέλειας καταλήγουν τα τελευταία χρόνια στα δικαστήρια, καθότι είναι πιο εύκολο στις μέρες μας να στοιχειοθετηθεί μια τέτοια υπόθεση, αν και παλαιότερα επικρατούσε η φράση μεταξύ των ασθενών «Κόρακος κοράκου μάτι δεν βγάζει», καθότι οι γιατροί απέφευγαν να καταθέσουν ως μάρτυρες σε ένα δικαστήριο εναντίον άλλου συναδέλφου τους.
Γράφει η δικηγόρος Κατερίνα Φραγκάκη*
Οι εποχές όμως άλλαξαν και βλέπουμε ότι όλο και περισσότεροι ιατροί να έχουν εμπλοκή με τη δικαιοσύνη. Ιδιαίτερα στις χειρουργικές ειδικότητες το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο.
Η ιατρική ευθύνη είναι συνώνυμη με την ιατρική αμέλεια ή το ιατρικό σφάλμα. Σημαίνει δηλαδή ότι ο γιατρός πρέπει να ενεργεί πάντοτε σύμφωνα με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης, τέχνης και δεοντολογίας και να επιδεικνύει προς τον ασθενή εκείνο το ενδιαφέρον που πρέπει, εκείνο το ενδιαφέρον που αναμένει η κοινωνία και η πολιτεία να δείξει ένας μέσος εξειδικευμένος γιατρός. Το κριτήριο αυτό είναι αντικειμενικό. Ο δικαστής δηλαδή αναμένει την επιμέλεια ενός μέσου γιατρού.
Στο παρελθόν είχε παρατηρηθεί ότι πολύ δύσκολα ένας γιατρός θα ήταν πρόθυμος να καταθέσει σε ένα δικαστήριο εναντίον συναδέλφου του, με αποτέλεσμα οι υποθέσεις αυτές να μην είχαν καμία τύχη.
Τα τελευταία χρόνια όμως η πρακτική αυτή έχει αλλάξει και βλέπουμε μάρτυρες ιατρούς και πραγματογνώμονες να στρέφονται κατά συναδέλφων τους. Άλλωστε και με μια απλή περιήγηση στο διαδίκτυο θα παρατηρήσει κανείς ότι υπάρχουν κάποια δικηγορικά γραφεία που προτρέπουν τους ασθενείς να στραφούν κατά των ιατρών για να κερδίσουν χρήματα αναφέροντας μάλιστα ότι διαθέτουν πραγματογνώμονες που θα στοιχειοθετήσουν τη συγκεκριμένη υπόθεση. Γνώριμες με λίγα λόγια καταστάσεις που προέρχονται από την Αμερική και άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου βλέπουμε ότι οι ιατροί πληρώνουν υπέρογκα ποσά στις ασφαλιστικές εταιρίες, διότι είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσουν στη καριέρα τους αυτό τον κίνδυνο.
Με την πάροδο του χρόνου και από τις δημοσιευμένες αποφάσεις των δικαστηρίων παρατηρείται στην Ελλάδα μια ολοένα και πιο αυστηρή τάση των δικαστηρίων έναντι των γιατρών.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι οι ιατροί και στην χώρα μας να αναγκάζονται συχνά να ακολουθήσουν μια αμυντική ιατρική υπό τον φόβο να μην βρεθούν στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Κάτω, δηλαδή, από τον φόβο νοµικής συνέπειας εναντίον τους, κάνουν περισσότερα (θετική αµυντική ιατρική) ή λιγότερα (αρνητική αµυντική ιατρική) από όσα επιβάλλει η σύγχρονη ιατρική που βασίζεται σε ενδείξεις.
Ένα πάγιο αίτημα της ιατρικής κοινότητας για να αποτραπεί αυτό το φαινόμενο είναι τα πειθαρχικά συμβούλια των ιατρικών συλλόγων να συνδράμουν στο δικαστικό έργο παρέχοντας τη δική τους άποψη στις υποθέσεις ιατρικής ευθύνης, ώστε να αποφευχθεί η ως άνω κατάσταση.
Ειδικά σε υποθέσεις όπου υπάρχουν αντικρουόμενες πραγματογνωμοσύνες αυτή η συνδρομή θα ήταν πολύτιμη. Άλλωστε είναι κοινός τόπος ότι αυτές οι υποθέσεις θέλουν ειδικό χειρισμό, καθότι έχουν να κάνουν με το υπέρτατο αγαθό της υγείας.
*Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω