Πόσο σίγουροι μπορούμε να είμαστε για την ασφάλεια του εμφιαλωμένου νερού που πίνουμε; Σύμφωνα με τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) το 98% των δειγμάτων που ελέγχει είναι απόλυτα ασφαλή. « Από τα αποτελέσματα των ελέγχων που έχουν διενεργηθεί , προκύπτει ότι τα εμφιαλωμένα νερά που διακινούνται στην ελληνική αγορά παρουσιάζουν πολύ υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης με τη νομοθεσία» επισημαίνει ο πρόεδρος του ΕΦΕΤ Ιωάννης Τσιάλτας.

Σε ότι αφορά τους ελέγχους που διενεργήθηκαν το 2012 σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ μόνο δύο δείγματα βρεθήκαν μη κανονικά. «Από το σύνολο των 105 δειγμάτων που ελέγχθηκαν για περίπου 2.100 εργαστηριακές αναλύσεις που διενεργήθηκαν μόνο 2 δείγματα βρέθηκαν μη κανονικά – μη ασφαλή, ως προς το μικροβιακό φορτίο.

Επίσης, κανένα από τα 30 δείγματα που ελέγχθηκαν για εξασθενές χρώμιο δεν υπερέβαινε το όριο της νομοθεσίας των 50μg/L που αφορά στο συνολικό χρώμιο» αναφέρετε στην ιστοσελίδα του φορέα. Σε ότι αφορά τους ελέγχους του 2013 σύμφωνα πάντα με τον ΕΦΕΤ ολα τα δείγματα βρέθηκαν συμμορφούμενα με τη νομοθεσία τόσο προς τους μικροβιολογικούς ελέγχους όσο και ως προς τα βρωμικά ιόντα. Επίσης τα δείγματα που ελέγχθηκαν για εξασθενές χρώμιο και ολικό χρώμιο βρέθηκαν επίσης συμμορφούμενα με τη νομοθεσία.

«Κατά το πρόγραμμα επισήμου ελέγχου εμφιαλωμένων νερών ελέγχθηκαν μεγάλο ποσοστό των εμφιαλωμένων νερών που πωλούνται στην Ελλάδα (περισσότερες από 50 διαφορετικές ετικέτες) από πολύ μεγάλο ποσοστό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Ο διαρκής έλεγχος των εμφιαλωμένων νερών (εγχωρίων και μη) γίνεται με σκοπό τη σύννομη διάθεση τους ως προς χημικούς και μικροβιολογικούς παράγοντες κινδύνου καθώς και ως προς την επισήμανση» αναφέρετε στην επίσημη ιστοσελίδα του φορέα.

Κολοβακτηρίδια και μικροοργανισμοί στο νερό

Την ίδια στιγμή όμως έρευνα του Πανελλήνιου Κέντρου Οικολογικών ερευνών δείχνει ότι τουλάχιστον ένα στα δέκα εμφιαλωμένα νερά περιέχει επικίνδυνους για την υγεία μικροοργανισμούς.

«Βασικός λόγος για την προβληματική ποιότητα, είναι οι απαράδεκτες συνθήκες αποθήκευσης του» επισημαίνει ο πρόεδρος του κέντρου Οικολογικών Ερευνών Παναγιώτης Χριστοδουλάκης και συνεχίζει « Στις μελέτες των Πανεπιστημίων Θράκης και Πατρών, οι οποίες διενεργήθηκαν τμηματικά από το 1995 έως το 2003 και από το 2004 έως το 2008, και κατά τις οποίες εξετάστηκαν περίπου 1.700 μπουκάλια νερού που κυκλοφορούν στο εμπόριο, εντοπίστηκαν ψευδομονάδες, κολοβακτηρίδια και αποικίες μικροοργανισμών που μπορεί να προκαλέσουν λοιμώξεις στο ουροποιητικό και αναπνευστικό σύστημα, γαστρεντερίτιδες και άλλα προβλήματα υγείας» Αν και ο αριθμός των μικροοργανισμών στην αρχική πηγή του εμφιαλωμένου νερού σύμφωνα με τους επιστήμονες ,είναι συνήθως χαμηλός, στις μελέτες που έγιναν αναφέρεται αύξηση αυτού του αριθμού ύστερα από την διακίνηση και αποθήκευση του.

«Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για την μικροβιολογική ποιότητα του εμφιαλωμένου νερού τα όρια για την παρουσία e.coli, πυοκυανικής ψευδομονάδας και εντερόκοκκων είναι μηδενικά, ενώ για τις αποικίες μικροοργανισμών ανέρχονται στις 100 ανά χιλιοστόλιτρο στους 22 βαθμούς Κελσίου και το 16,9% πάνω από 100 στους 37 βαθμούς Κελσίου, ποσότητες που υπερβαίνουν τα όρια της ελληνικής νομοθεσίας για την μικροβιολογική ποιότητα του εμφιαλωμένου νερού» αναφέρει ο κ.Χριστοδουλάκης.

«Επαρκείς οι έλεγχοι»

Την ίδια ώρα όπως επισημαίνουν οι ειδικοί οι έλεγχοι στα εφυαλωμένα νερά είναι συνεχής καθώς πληθαίνουν οι εταιρείες που διακινούν εμφιαλωμένα νερά και λαμβάνουν τα λεγόμενα iso ποιότητας και ασφάλειας. «Το iso το δίνει στις εταιρείες ποτών και τροφίμων μια ανεξάρτητη αρχή η οποία είναι έμπιστη και δίνει τις κορυφαίες πιστοποιήσεις. Η αρχή αυτή ελέγχει κυρίως τον τρόπο εμφιάλωσης και όχι τόσο την ποιότητα του νερού. Ελέγχει δηλαδή αν έχει απολυμανθεί σωστά η συσκευασία στην οποία μπαίνει τον νερό και κλείνεται αεροστεγές» επισημαίνει ο Θεμιστοκλής Κουιμτζής ομότιμος καθηγητής χημείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ενώ υποστηρίζει πως η απολύμανση πρέπει να γίνεται με όζον γιατί μόνο αυτός ο τρόπος είναι ο κατάλληλος.

Παρόμοια άποψη για την πιστοποίηση iso έχει και η καθηγήτρια χημείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δήμητρας Βουτσά η οποία τονίζει «Εφόσον μια εταιρεία εμφιάλωσης παίρνει iso, τότε τηρούνται όλες οι προδιαγραφές για την ασφάλεια των καταναλωτών. Από εκεί και πέρα η εταιρεία οφείλει να διατηρήσει αυτές τις προδιαγραφές ,καθώς γίνονται έλεγχοι τακτικά» αναφέρει.

Ασφαλής κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού

Σύμφωνα με τους ειδικούς προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση των εφυαλωμένων νερών. « Είναι πολύ σημαντικό το εφυαλωμένο νερό να αποθηκεύεται σωστά. Να κρατείται δηλαδή σε σκιερά μέρη. Αν είναι στον ήλιο τότε μπορούν να ανοίξουν οι πόροι από το πλαστικό μπουκάλι και να εισχωρήσουν στο εσωτερικό» αναφέρει ο ομότιμος καθηγητής χημείας Θεμιστοκλής Κουιμτζής.

Συμβουλές για την ασφαλή κατανάλωση του εμφιαλωμένου νερού δίνει ο πρόεδρος του Πανελλήνιο κέντρο Οικολογικών ερευνών. Όπως υποστηρίζει ο κ.Χριστοδουλάκης θα πρέπει η φιάλη του νερού να είναι τοποθετημένη σε δροσερό μέρος μακριά από την ηλιακή ακτινοβολία και οποιαδήποτε εστία μόλυνσης. « Αν έχετε φιάλες σε κάποιον αποθηκευτικό χώρο, κατά το άνοιγμα τους σκουπίστε καλά το χείλος και μετά καταναλώστε το περιεχόμενο. Μη μοιράζεστε τη φιάλη με άλλο άτομο. Είναι προτιμότερο να γεμίζετε δύο ποτήρια με εμφιαλωμένο νερό παρά να πίνετε απευθείας από το μπουκάλι» αναφέρει.

Δεν είναι λίγες οι εταιρείες που αναγράφουν στις συσκευασίες τους ότι το νερό που διακινούν κάνει καλό στην υγεία ή ενισχύει την πέψη. Αυτό είναι κάτι που απαγορεύεται λέει ο κ. Χριστοδουλάκης μάλιστα σύμφωνα με τον ίδιο υπάρχουν και άλλες ενδείξεις που απαγορεύεται να αναγράφονται επί της συσκευασίας όπως όσες αποδίδουν στο νερό θεραπευτικές ιδιότητες, φράσεις σχετικές με την επίδραση του νερού στις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού, όπως «Ενισχύει την πέψη» ή «Κατάλληλο για δίαιτα» αλλά και εκφράσεις που υπαινίσσονται ένα χαρακτηριστικό που δεν υπάρχει, αποσκοπώντας στην παραπλάνηση του καταναλωτικού κοινού.