Η δίαιτα είναι η βάση της θεραπείας για όλους τους τύπους του διαβήτη. Ένα διαβητικό διαιτολόγιο μπορεί να έχει σχεδιαστεί για απώλεια βάρους αλλά βοηθά επίσης στη γρήγορη ρύθμιση του επιπέδου της γλυκόζης στο αίμα. Για τους περισσότερους ανθρώπους, η δίαιτα είναι πραγματική κούραση αλλά το γεγονός ότι κατεβάζει γρήγορα το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα, είναι συχνά η ώθηση που τους βοηθά να την ακολουθήσουν πιστά. Οι ανάγκες του οργανισμού σε ινσουλίνη μειώνονται αμέσως μόλις αρχίσει το βάρος να πέφτει και αυτό είναι κάτι πού θα τους βοηθήσει να συνεχίσουν την προσπάθειά τους και να φτάσουν το στόχο τους.

Με το διαβήτη , τα κύτταρα του σώματος δεν μπορούν να πάρουν γλυκόζη. Η γλυκόζη προέρχεται κυρίως από υδατάνθρακες που αποτελούνται από σάκχαρα και άμυλο .Διασπώνται σε γλυκόζη η οποία πρέπει να μπει στα κύτταρα για να χρησιμοποιηθεί σαν ενέργεια για την καθημερινή δραστηριότητα. Η ινσουλίνη βοηθά τη γλυκόζη να μπει στα κύτταρα. Εξ αιτίας της έλλειψής της , το αίμα των διαβητικών πλημμυρίζει από γλυκόζη. Ελέγχοντας όμως την ποσότητα των υδατανθράκων πού λαμβάνονται με την τροφή , η λίγη ινσουλίνη που παράγεται στο αίμα του διαβητικού είναι αρκετή ώστε η γλυκόζη να διατηρείται σε ανεκτικά επίπεδα. Ο καταμερισμός των γευμάτων είναι απαραίτητος ανεξάρτητα με τον τύπο διαβήτη. Το ότι κάποιος έχει διαβήτη δε σημαίνει ότι θα στερηθεί αγαπημένες του τροφές εκτός από τα συμπυκνωμένα γλυκά , ούτε ότι πρέπει να τρώει «διαβητικές τροφές»

Πρέπει να φτιάξει μαζί με το γιατρό και το διαιτολόγο ένα διαιτολόγιο που να ταιριάζει με τις συνήθειες και τις ανάγκες του.
Πρέπει να τρώει το ίδιο ποσό τροφής για να διατηρεί το επίπεδο του σακχάρου σταθερό.
Δεν πρέπει να παραλείπει γεύματα
Δεν πρέπει να τρώει περισσότερο στο επόμενο γεύμα , αν τύχει και παραλείψει κάποιο.
Δεν πρέπει να απογοητεύεται αν χαλάσει τη δίαιτα .απλά μην εγκαταλείψει την προσπάθεια.
Πρέπει να βασίζει τα κύρια γεύματα σε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες.

 

Γενικές Οδηγίες

Η σωστή διατροφή για τα άτομα με διαβήτη είναι ένα από τα πιο σημαντικά σημεία θεραπείας του.

Ο διαβητικός πρέπει :

• Να επιλέγει υγιεινές τροφές
• Nα τρώει τη σωστή ποσότητα
• Να παίρνει τα γεύματα στις σωστές ώρες

Μερικοί απλοί στόχοι υγιεινής διατροφής, εάν εφαρμοσθούν από όλη την οικογένεια θα βελτιώσουν την υγεία όχι μόνο του διαβητικού μέλους αλλά και των υπολοίπων.

• Τρώτε ποικιλία τροφίμων.  Προσπαθήστε σε κάθε γεύμα να περιλαμβάνονται τροφές από όλες τις ομάδες δηλαδή: γαλακτερά- κρέατα- ψωμί και δημητριακά- λαχανικά –φρούτα- λιπαρά.
• Διατηρείστε το κανονικό σας βάρος.
• Διαλέξτε ένα πρόγραμμα διατροφής φτωχό σε λίπος ιδιαίτερα ζωικό κεκορεσμένο λίπος και χοληστερόλη.
• Φροντίστε το διαιτολόγιό σας να είναι πλούσιο σε χορταρικά, φρούτα, όσπρια και δημητριακά.
• Να μην χρησιμοποιείτε ζάχαρη.
• Χρησιμοποιείστε αλάτι και οινοπνευματώδη με μέτρο. 

Τροφές που χρησιμοποιούνται ελεύθερα:

• Ρίγανη
• Πιπέρι
• Δυόσμος
• Μαϊντανός
• Σκόρδο
• Μουστάρδα
• Tabasco
• Σάλτσα σόγιας
• Χυμός λεμονιού
• Ξύδι
• Τουρσιά (προσοχή στο αλάτι)
• Καφές – Τσάι
• Σόδα – μεταλλικό νερό – τόνικ
• Αναψυκτικά light

 

Ομάδα Φρούτων

1 ισοδύναμο μας δίνει 15γρ. υδατάνθρακες και 45 θερμίδες

• 1 μέτριο μήλο ισοδυναμεί με
  • 1 λεπτή φέτα πεπόνι ή
  • 1 μεγάλο ακτινίδιο ή
  • 1 μεγάλο σύκο ή
  • 1 μέτριο ροδάκινο ή
  • 1 μικρή μπανάνα ή
  • 1 πορτοκάλι ή
  • 12 κεράσια ή
  • 15 ρόγες σταφύλι ή
  • 2 μικρά μανταρίνια ή
  • 4 μικρά βερύκοκα ή
  • 1 φλιτζάνι φράουλες ή
  • 2 φέτες φρέσκου ανανά ή
  • 1 φλιτζάνι καρπούζι
  • 1 μικρό αχλάδι
  • ½ μεγάλο γκρέιπ-φρουτ

Ομάδα Ψωμιού και Δημητριακών

• 1 ισοδύναμο από την ομάδα αυτή μας δίνει:
  • 15 γρ. Υδατάνθρακες και 3 γρ. Πρωτεΐνες
  • 1 φέτα ψωμί πιτυρούχο 28γρ. ισοδυναμεί με
  • 1 φέτα ψωμί άσπρο 25 γρ. ή
  • 2 φλιτζάνι (μικρές) άσπρες ή σικάλεως ή
  • 3/4 φλιτζάνι δημητριακά ή 1/2 φλιτζάνι all bran
  • ή 1/4 φλιτζάνι μούσλι
  • 1/3 φλιτζάνι βρασμένα ζυμαρικά ή ζυμαρικά με
  • αυγά ή 1/3  φλιτζάνι βρασμένο ρύζι ή
  • 1/2 φλιτζάνι αρακά ή καλαμπόκι ή φασολάκια ή
  • 1 μικρή πατάτα (100γρ.) ή
  • 1/2 φλιτζάνι όσπρια (Σημείωση: όταν χρησιμοποιούμε
  • όσπρια αφαιρούμε και 1 ισοδύναμο άπαχου κρέατος)
  • ή 1/2 πίτα σουβλάκι ή
  • 1/2 κουλούρι Θεσσαλονίκης ή
  • 1 μικρή πατάτα

Ομάδα Κρέατος

Άπαχα Κρέατα (1 ισοδύναμο μας δίνει 7γρ.πρωτείνη 0-3γρ. λίπος, 35-55 θερμίδες)

• 30γρ. κοτόπουλο(χωρίς δέρμα) ισοδυναμεί με
• 30γρ. γαλοπούλα(χωρίς δέρμα) ή
• 30γρ. ψάρι(φρέσκο ή κατεψυγμένο) ή τόνο, σολομό(κονσέρβα σε νερό) ή 30γρ. μοσχάρι ή βοδινό άπαχο ή
• 30γρ. κουνέλι ή
• 40γρ. θαλασσινά(γαρίδες,αστακός,χταπόδι,καλαμαράκια κ.λ.π) ή υψηλή χοληστερόλη
• 2 ασπράδια αυγών ή
• 60γρ. ανθότυρο(άπαχο) ή
• ¼ φλιτζανιού τυρί cottage ή
• 30γρ. τυρί μοτσαρέλα ή
• 30γρ. τυρί κίτρινο άπαχο(τύπου Milner, Fina κ.λ.π) ή
• 1 φέτα ζαμπόν γαλοπούλας βραστό

Κρέατα με μέση περιεκτικότητα σε λίπος (1 ισοδύναμο μας δίνει 7γρ. πρωτεΐνη-5γρ. λίπος-77 θερμίδες)

• 30γρ. χοιρινό ισοδυναμεί με
• 30γρ. αρνί ή κατσίκι(αφαιρούμε 1 ισοδύναμο λίπος) ή
• 40γρ. αλλαντικά(αφαιρούμε 1 ισοδύναμο λίπος) ή
• 30γρ. τυρί φέτα ή
• 30γρ. κασέρι ή τυρί τύπου Ολλανδίας ή
• 30γρ. γραβιέρα ή άλλο λιπαρό τυρί(αφαιρούμε 1 ισοδύναμο λίπος) ή
• 1 αυγό(μέχρι 3 την εβδομάδα) υψηλή χοληστερόλη

Ομάδα Γάλακτος

Γαλακτερά Αποβουτυρωμένα(1 ισοδύναμο μας δίνει 12γρ. υδατάνθρακες-8γρ. πρωτείνη 80 θερμίδες)

• 1 φλιτζάνι γάλα αποβουτυρωμένο(0% λίπαρα) ισοδυναμεί με
  • 1/3 φλιτζανιού σκονή αποβουτυρωμένο γάλα ή
  • 1 γιαουρτί αποβουτυρωμένο(0% λίπαρα)
  • Γαλακτερά Ημιαποβουτυρωμένα (1 ισοδύναμο μας δίνει
  • 12γρ. υδατάνθρακες-8γρ πρωτείνη-5γρ. λίπος-120 θερμίδες)
  • 1 φλιτζάνι γάλα ημιαποβουτυρωμένο(1,5-2% λίπαρα) ισοδυναμεί με
  • 1/2 φλιτζανί γάλα εβαπορέ ημιαποβουτυρωμένο ή
  • 1 γιαουρτί ημιαποβουτυρωμένο (1,5-2% λίπαρα)
  • Γαλακτερά Πλήρη (1 ισοδύναμο μας δίνει
  • 12γρ. υδατάνθρακες-8γρ πρωτείνη-8γρ. λίπος-150 θερμίδες)
  • 1 φλιτζάνι γάλα πλήρες(3,8-4% λίπαρα) ισοδυναμεί με
  • 1/2 φλιτζανί γάλα εβαπορέ ή
  • 1 γιαουρτί πλήρες (αγελάδας 4%)

 

Ομάδα Λίπους

1 ισοδύναμο μας δίνει 5γρ. λίπος και 45 θερμίδες

• Λάδι (ελαιόλαδο ή σπορέλαιο) 1 κουταλάκι του γλυκού ισοδυναμεί με
  • 8 μεγάλες ελιές ή
  • 6 αμύγδαλα ή
  • 10 φιστίκια ή
  • 2 κουταλάκια του γλυκού ταχίνι ή
  • 1 κουταλάκι του γλυκού μαργαρίνη ή
  • 1 κουταλάκι του γλυκού βούτυρο ή
  • 1 κουταλάκι του γλυκού μαγιονέζα ή
  • 1 κουταλιά τής σούπας dressing σαλάτας ή
  • 1 κουταλιά τής σούπας κρέμα γάλακτος ή
  • 1 κουταλιά τής σούπας τυρί κρέμα

 

Ομάδα Λαχανικών

1 ισοδύναμο μας δίνει 5γρ. υδατάνθρακα -2γρ. πρωτεΐνη και 25 θερμίδες.

Ομάδα Α

• • Ραδίκια
  • Λάχανο
  • Μπρόκολο
  • Σέλινο
  • Κουνουπίδι
  • Αγγούρι
  • Μελιτζάνες
  • Μπάμιες
  • Μανιτάρια
  • Πιπεριές
  • Κολοκυθάκια      Σπανάκι
  • Φασολάκια πράσινα
  • Πράσινα κρεμμυδάκια
  • Σπαράγγια

Ομάδα Β

• • Αγκινάρες (1 φλιτζάνι)
  • Καρότα (1 φλιτζάνι)
  • Ντομάτες (1 φλιτζάνι)
  • Κρεμμύδια(1 φλιτζάνι)
  • Πράσσα (1 φλιτζάνι)
  • Κόκκινα των παντζαριών (1 φλιτζάνι)

Έτοιμα φαγητά

Φαγητό	Υδατάνθρακες (γρ.)	Θερμίδες
Ρύζι (1 φλιτζάνι βρασμένο)	45
Πατάτες τηγανίτες ( 10 κομ. Περίπου λεπτοκομμένες)	15	101
Πατάτες φούρνου (4 κομμάτια κυδωνάτες)	15
Μακαρόνια- σπαγγέτι – λαζάνια με τυρί και κιμά (2 φλιτζάνια) -> 4 ισοδύναμα ψωμιού + 2 ισοδύναμα κρέατος	60	520
Παστίτσιο	49	550
Ντοματόσουπα ή κοτόσουπα με ρυζί ή ζυμαρικά (1 φλιτζανι)	15	180
Αγκινάρες αλά πολίτα (1 αγκινάρα- πατάτα-καρότο)	20	250
Γεμιστά με ρύζι ( 2 μεγάλα)	60	450
Λαχανοντολμάδες (100 γρ.) αυγολέμονο	8	158
Πίσα με τυρί και ντομάτα (100 γρ.)	25	220
Σπανακόπιτα (100γρ.)	20	234
Τυρόπιτα (100γρ.)	16	316
Κολοκυθόπιτα (100γρ.)	25	220
Μπουκιές κοτόπουλου πανέ (6 κομμάτια) -> 1 ισοδύν. ψωμιού + 2 ισοδ. κρέας + 1 ισοδ. λίπος	15
Χάμπουργκερ (κανονικό) -> 2 ισοδ. ψωμιού + 2 ισοδ. κρέας	30	250
Χάμπουργκερ (μεγάλο) -> 2 ισοδ. ψωμιού + 3 ισοδ. κρέας + 1 ισοδ. λίπος	30
Σουβλάκι (1 πιττα ψητή – καλαμάκι χοιρινό) -> 2 ισοδ. ψωμιού + 2 ισοδ. κρέας + 1 ισοδ. λίπος	30
1 τοστ με ζαμπόν και τυρί –μαρούλι –αγγούρι -> 2 ισοδ. ψωμιού + 2 ισοδ. κρέας	30	391
Αυγό ομελέτα με λαχανικά	13	175
Καρμπονάρα (1 ½ φλυτζ. Μακαρόνια)	45	715
Χοτ ωτογκ	13	210

Στόχοι Υγιεινής Διατροφής

Ομαδά λιπιδίων	Καθημερινά : 2-3 κουτ. Γλυκού σε καθέ γεύμα
Ομαδά γάλακτος	Καθημερινά σερβιρίσματα : Παιδιά 2-3, Εφηβοι : 3-4
Ομαδά κρέατος (ψάρι –κοτόπουλο –κρέας)	Καθημερινά : 2-3 σερβιρίσματα
Ομαδά φρούτων	Καθημερινά : 2-3 σερβιρίσματα
Ομαδά λαχανικών	Καθημερινά : 2-3 σερβιρίσματα
Ψωμί, δημητριακά κ.α.	Καθημερινά : 6-9 σερβιρίσματα

 

Ι. Για να πετύχετε τον πρώτο στόχο αρκεί να εφαρμόσετε τη γνωστή πυραμίδα της παραδοσιακής ελληνικής –μεσογειακής διατροφής που στηρίζεται στη μεγάλη κατανάλωση οσπρίων –δημητριακών –λαχανικών και φρούτων, στη μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών, ψαριών και πουλερικών και στη μικρή κατανάλωση κόκκινων κρεάτων. Επίσης ελαιόλαδο και λίγο κρασί είναι στο καθημερινό διαιτολόγιο.

ΙΙ. Για το δεύτερο στόχο ιδιαίτερη προσπάθεια χρειάζεται από τους διαβητικούς τύπου ΙΙ που είναι συνήθως παχύσαρκοι. Περιορίστε λοιπόν την ποσότητα του φαγητού –σερβίρεστε στο πιάτο του φρούτου –αποφύγετε τις παχυντικές τροφές και αυξήστε όσο γίνεται τη σωματική σας δραστηριότητα.

ΙΙΙ. Για τον τρίτο στόχο χρησιμοποιείστε μόνο ελαιόλαδο αντί για βούτυρο, μαργαρίνη και σπορέλαια. Διαλέξτε άπαχα λευκά κρέατα. Αποφύγετε αλλαντικά, λιπαρά τυριά και θαλασσινά. Προτιμάτε γαλακτερά χαμηλά σε λίπος (αποβουτυρωμένα). Τροποποιείστε τον τρόπο μαγειρέματος (περισσότερα βραστά, ψητά στο φούρνο και σχάρα και όχι τηγανίτα).

ΙV. Για τον τέταρτο στόχο, βάλτε σαλάτες από πράσινα κυρίως χορταρικά καθημερινά στο διαιτολόγιό σας. Τρώτε όσπρια 1-2 φορές την εβδομάδα. Τρώτε μαύρο ψωμί και φρυγανιές δημητριακά ολικής αλέσεως. Προτιμάτε ολόκληρα ωμά φρούτα αντί για χυμούς.

V. Για τον πέμπτο στόχο χρησιμοποιείστε εάν είναι απαραίτητο υποκατάστατα ζάχαρης χωρίς θερμίδες (π.χ. ασπαρτάμη) και προϊόντα που είναι φτιαγμένα με αυτά (π.χ.αναψυκτικά – ζελέ – παγωτά), πάντα με συνεννόηση με το διαιτολόγο σας.

VI. Και για το έκτο στόχο, χρησιμοποιείστε λιγότερα αλάτι στο τραπέζι σας και στο μαγείρεμα και και πίνετε μονό ένα ποτήρι κρασί με το φαγητό σας.