Τροποιητική δήλωση με αναδρομικά προηγουμένων ετών από μισθούς ή συντάξεις

Κωνσταντίνος Δημ. Γραβιάς Πτυχιούχος Οικον. Παν/μίου Πειραιά Λογιστής - φοροτεχνικός Μέλος της επιστημονικής ομάδας του TAXHEAVEN 

Ι. Γενικά Σύμφωνα με την απόφαση ΠΟΛ. 1088/17.4.2015, έτσι όπως αυτή τροποποιήθηκε με την απόφαση ΠΟΛ.1132/25.6.2015, αναφορικά με την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος λόγω αναδρομικών μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών, έγιναν γνωστά τα ακόλουθα: Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται από μισθωτούς ή συνταξιούχους με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών, αυτές θα παραλαμβάνονται χωρίς κυρώσεις μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων. 

Με βάση τα ανωτέρω, η προθεσμία για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων -λόγω αναδρομικών μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών-, εκπνέει στο τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων. 

Αν για παράδειγμα οι βεβαιώσεις αυτές εκδόθηκαν μέσα στο φορολογικό έτος 2014, τότε οι τροποποιητικές δηλώσεις μπορούν να υποβληθούν χωρίς κυρώσεις μέχρι την 31.12.2015.

Οι συμπληρωματικές δηλώσεις αυτών των περιπτώσεων υποβάλλονται υποχρεωτικά στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. του φορολογούμενου (σ.σ. δείτε και οδηγίες από το βιβλιαράκι οδηγιών, ενότητα 3. ΠΩΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ Η ΔΗΛΩΣΗ"[...] 

Αντιθέτως οι συμπληρωματικές - τροποποιητικές δηλώσεις παρελθόντων ετών, υποβάλλονται χειρόγραφα στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. [...]".

Συνεπώς, όλες οι τροποποιητικές δηλώσεις με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών (π.χ. 2012, 2013), μπορούν να υποβληθούν εμπρόθεσμα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους που εκδόθηκαν οι σχετικές βεβαιώσεις. 

Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται σε 2 αντίτυπα στον προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας προσωπικώς από τον φορολογούμενο ή από πρόσωπο ειδικά εξουσιοδοτημένο για αυτό.

Για όσες τροποποιητικές δηλώσεις λόγω αναδρομικών προηγουμένων ετών υποβληθούν μετά την 31.12.2015, ισχύουν οι κυρώσεις που αναφέρονται στην ενότητα ΙΙ "Πρόστιμα εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2014 (χρήση 2013 ) και προηγούμενων", ενός παλιότερου άρθρου μας.

ΙΙ. Παράδειγμα Έστω ότι για τον φορολογούμενο "Χ" είχαν ανέβει για το φορολογικό έτος 2014 τα ακόλουθα στοιχεία συντάξεων από τους αρμόδιους φορείς.

Όπως βλέπουμε στην παραπάνω εικόνα 1, εκτός των συντάξεων που αφορούν στο φορολογικό έτος 2014, υπάρχουν και δυο ακόμη που αφορούν σε αναδρομικά ποσά μερίσματος για τα έτη 2012 και 2013. Για τα ποσά αυτά πρέπει να υποβληθούν δύο τροποποιητικές δηλώσεις, μία για το οικονομικό έτος 2013 (χρήση 2012) και άλλη μία για το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013).

α. Τροποποιητική δήλωση οικονομικού έτους 2013

Με βάση τα στοιχεία της βεβαίωσης που αφορά στα αναδρομικά ποσά μερίσματος για το έτος 2012 (οικ. έτος 2013), πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μέχρι την 31/12/2015, στην οποία θα αναγραφούν μόνο τα ανωτέρω ποσά (μέρισμα και φόροι) και τίποτα παραπάνω (σ.σ. δείτε τις παρακάτω εικόνες 2 και 3). Δηλαδή στο έντυπο Ε1 θα αναγραφούν μόνο αυτά τα τρία ποσά και στο σώμα της δήλωσης θα αναγράφεται σε εμφανές σημείο ότι πρόκειται για τροποποιητική δήλωσης λόγω αναδρομικών.

Όταν ο αρμόδιος υπάλληλος θα εισάγει τα ανωτέρω ποσά της τροποποιητικής δήλωσης στο σύστημα, στη συνέχεια θα εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό σημείωμα, όπου θα εμφανίζει εκτός των άλλων το αρχικό, αλλά και το τελικό ποσό φόρου που προέκυψε μετά την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης.

β. Τροποποιητική δήλωση οικονομικού έτους 2013

Με βάση τα στοιχεία της βεβαίωσης που αφορά στα αναδρομικά ποσά μερίσματος για το έτος 2012 (οικ. έτος 2013), πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μέχρι την 31/12/2015, στην οποία θα αναγραφούν μόνο τα ανωτέρω ποσά (μέρισμα και φόροι) και τίποτα παραπάνω (σ.σ. δείτε τις παρακάτω εικόνες 4 και 5). Δηλαδή στο έντυπο Ε1 θα αναγραφούν μόνο αυτά τα τρία ποσά και στο σώμα της δήλωσης θα αναγράφεται σε εμφανές σημείο ότι πρόκειται για τροποποιητική δήλωσης λόγω αναδρομικών.

Όταν ο αρμόδιος υπάλληλος θα εισάγει τα ανωτέρω ποσά της τροποποιητικής δήλωσης στο σύστημα, στη συνέχεια θα εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό σημείωμα, όπου θα εμφανίζει εκτός των άλλων το αρχικό, αλλά και το τελικό ποσό φόρου που προέκυψε μετά την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης.

ΙΙΙ. Επισημάνσεις

α. Κατά την υποβολή των ανωτέρω τροποποιητικών δηλώσεων λόγω αναδρομικών ποσών από μισθούς ή συντάξεις δεν απαιτείται να προσκομιστούν επιπλέον αποδείξεις (κωδ. 049) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Ο υπάλληλος της εφορίας, σύμφωνα με εσωτερική οδηγία πρέπει να τσεκάρει στο σύστημα της εκκαθάρισης της Δ.Ο.Υ. το πεδίο με την ένδειξη "αναδρομικά μισθωτών υπηρεσιών", οπότε δεν ζητούνται επιπλέον αποδείξεις. Να τονίσουμε ότι αν ζητούνται σε τέτοιες περιπτώσεις επιπλέον ποσά αποδείξεων, θα πρέπει οι φορολογούμενοι να ζητούν να τους επιδεικνύεται η σχετική διάταξη που το προβλέπει, η οποία βέβαια δεν υπάρχει, αφού όπως είπαμε δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο.

β. Εφόσον η αρχική δήλωση του κάθε έτους είχε υποβληθεί ηλεκτρονικά, τότε τα δικαιολογητικά που θα προσκομίσει ο φορολογούμενος θα είναι μόνο αυτά που αφορούν το λόγο που επικαλείται για την τροποποίηση της δήλωσής του και όχι όλα τα δικαιολογητικά που αφορούν το σύνολο της δήλωσης (σ.σ. βλέπε απόφαση ΠΟΛ. 1088/17.4.2015, έτσι όπως αυτή τροποποιήθηκε με την απόφαση ΠΟΛ.1132/25.6.2015, ή την απόφαση ΠΟΛ.1255/11.12.2014).

Εν προκειμένω, για ανωτέρω τροποποιητικές δηλώσεις με αναδρομικά προηγουμένων ετών, το μόνο δικαιολογητικό που πρέπει να προσκομίσει ο φορολογούμενος είναι μία εκτύπωση από το σύστημα του taxis (βλ. εικόνα 1) ή τη σχετική βεβαίωση από τον αρμόδιο φορέα. Βέβαια, ο υπάλληλος της Δ.Ο.Υ. έχει πρόσβαση μέσω του συστήματος και βλέπει ποια ποσά έχουν ανέβει στον φορολογούμενο και αφορούν σε αναδρομικές αποδοχές ή συντάξεις.

IV. Προβληματισμοί

α. Κατά τη διάρκεια υποβολής μιας δήλωσης ο κάθε συνάδελφος λογιστής ελέγχει τα στοιχεία των βεβαιώσεων που έχουν αναρτηθεί από τους αρμόδιους φορείς μέσα στο ηλεκτρονικό έντυπο Ε1 του φορολογούμενου πελάτη του. Όπως αναφέραμε, υπάρχουν περιπτώσεις μισθωτών ή συνταξιούχων για τους οποίους έχουν αναρτηθεί ποσά αναδρομικών μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών που πρέπει να δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στο έτος που αφορούν. Ο συνάδελφος στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να εκτυπώνει την κατάσταση που εμφανίζεται στο taxis έτσι ώστε να γνωρίζει για ποια έτη πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση για τον εν λόγω φορολογούμενο ή να ανατρέχει στην ηλεκτρονική διεύθυνση του αρμόδιου φορέα έτσι ώστε να εκτυπώσει τη σχετική βεβαίωση όπου αναγράφονται και τα αναδρομικά ποσά με τα έτη που αφορούν (σ.σ. βλ. παρακάτω την εικόνα 6).

Αν για κάποιο λόγο δεν εκτυπωθεί αυτή η κατάσταση ή η βεβαίωση από τον αρμόδιο φορέα που χορήγησε τη σύνταξη (π.χ. μέσω της ΗΔΙΚΑ, Ι.Κ.Α., ή άλλων φορέων, βλέπε εικόνα 6), τότε ο συνάδελφος ίσως δεν θυμηθεί ότι ο "Χ" φορολογούμενος έχει τέτοια υποχρέωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης.

Τι μπορεί να κάνει γι΄αυτό; Πως θα ενημερωθεί ότι έχει αυτή την υποχρέωση λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι οι καθημερινοί ρυθμοί είναι φρενήρεις και οι φορολογικές υποχρεώσεις άπειρες; Κατά την άποψή μου θα πρεπε το σύστημα του taxis να έχει προβλέψει γι΄αυτές τις περιπτώσεις, έτσι ώστε να αποφεύγονται παραλείψεις από τους φορολογούμενους ή από τους λογιστές που επισύρουν πρόστιμα, κ.λπ.. Αρχικά, η εφαρμογή για την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων με ηλεκτρονικό τρόπο δεν θα πρεπε να κλείνει ποτέ, αλλά να παραμένει μονίμως ανοιχτή, τουλάχιστον για τα χρόνια εκείνα που ίσχυε η υποβολή τροποποιητικών μέσω διαδικτύου (σ.σ. οικ. έτος 2014 και φορολογικό έτος 2014)1. Δεν καταλαβαίνω το λόγο για τον οποίο κλείνει αυτή η εφαρμογή.

Έπειτα, στις περιπτώσεις εκείνες για τις οποίες πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση λόγω αναδρομικών -π.χ. τροποποιητική δήλωση του οικ. έτους 2014 για αναγραφή αναδρομικών συντάξεων-, με βάση τις βεβαιώσεις αποδοχών που ανέβηκαν από τους αρμόδιους φορείς θα μπορούσε να ειδοποιείται ο φορολογούμενος στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο που έχει δηλώσει στη Γ.Γ.Π.Σ., ότι έχει υποχρέωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης για το "Χ" έτος. Ιδανικά η βέλτιστη λύση θα ήταν να δημιουργείται αυτόματα από το σύστημα μία τροποποιητική δήλωση με βάση τη σχετική βεβαίωση και να απομένει στον φορολογούμενο ο έλεγχος και η τελική υποβολή.

Με τον τρόπο αυτό θα αποφεύγονταν οι άσκοπες μετακινήσεις των πολιτών στις διάφορες Δ.Ο.Υ. που έχουν κόστος σε εργατοώρες και επιπροσθέτως οι υπάλληλοι των εφοριών θα ασχολούνταν με κάτι πιο παραγωγικό, από το καταχωρούν ποσά στο σύστημα εκκαθάρισης.

Όμως, με την υπάρχουσα κατάσταση, αν ένας λογιστής δεν προσέξει ή ξεχάσει ότι ένας φορολογούμενος έχει αναδρομικά και πρέπει να υποβάλει τροποποιητική δήλωση, τότε μόνο με επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος θα θυμηθεί τη σχετική υποχρέωση.

β. Όπως γνωρίζετε, μέσα στην εφαρμογή της Γ.Γ.Π.Σ. για την την υποβολή της φορολογικής δήλωσης, υπάρχει κι ένα πεδίο με τίτλο "Ενημέρωση βεβ. Αποδοχών", μέσω του οποίου βλέπουμε όλες τις αποδοχές που ανέβηκαν -και τα αναδρομικά-, πλην όμως δεν εμφανίζεται το έτος αναφοράς σε περιπτώσεις αναδρομικών. Κατά την άποψή μου το πεδίο αυτό θα έπρεπε να εμφανίζει και τα έτη αναφοράς έτσι ώστε σε περίπτωση που έχει υποβληθεί η αρχική δήλωση να μπορεί ο ενδιαφερόμενος να βλέπει και το έτος αναφοράς που θα του χρειαστεί για την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων. Επίσης, μετά το κλείσιμο της εφαρμογής για την υποβολή των δηλώσεων -όπως συνέβη πέρυσι-, το πεδίο αυτό είναι ανενεργό, οπότε στο μέλλον δεν μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στα σχετικά στοιχεία.

Θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις και σ΄ αυτό το πεδίο. Παρόλο που ο κάθε ενδιαφερόμενος έχει την εναλλακτική της εκτύπωσης της επίσημης βεβαίωσης από τον αρμόδιο φορέα, καλό θα ήταν να υπάρχει αυτή η πληροφόρηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του taxis.

V. Επίλογος

Τόσο η υποβολή των αρχικών όσο των τροποποιητικών δηλώσεων παλαιοτέρων ετών λόγω αναδρομικών προηγουμένων ετών, αποτελούν έναν ζήτημα που κάθε χρόνο μας ταλανίζει. Ευελπιστώ σύντομα να φτάσουμε σε τέτοιο σημείο όπου όλα τα δεδομένα της φορολογικής δήλωσης να είναι προσυμπληρωμένα κι εμείς απλά να κάνουμε τον τελικό έλεγχο και την υποβολή. Βέβαια, όλα αυτά προϋποθέτουν ένα απλό φορολογικό σύστημα που δυστυχώς το ακούμε χρόνια αλλά δεν το βλέπουμε και νέες υποδομές που θα αντικαταστήσουν τις ήδη γηρασμένες.